Дарындылықты дамыту тәсілдері
Дарындылықты дамыту тәсілдері
Дарындылықты дамыту үшін, оларды белгілі бір әрекет түріне – қабілеттілікке айналдыру тәсілдері (А.И.Доровской бойынша)- Қызықтырушы сұрақтар қою.
- Ерекше шешімдерді , іздестіру белсенділігін ынталандыру.
- Базистік және вариативтік материалдарды біріктіре отырып, проблемалық тапсырмалар жүйесін құру.
- Интеллектісін дамыту және шығармашылық қызметке деген құлшыныстарын мүдделендіру.
- Оқу бағдарламаларын күрделендіру, мазмұнды байыту.
- Арнайы сыныптарда оқыту.
- Негізгі тақырыптар мен проблемаларды зерттеу үшін таңдау жасату.
- Білімнің әр түрлі саласына қатысты тақырыптар мен проблемаларды интеграциялау.
- Өнімді, тиімді, сыни ойлауын дамыту.
- Дамудағы өзгерістерді ескере отырып, бағдарламаға түзету енгізу.
- Пәндерді біріктіру.
- Қалжың және қияли жағдайлар туғызу тәсілін қолдану.
- Ақпарат берудің түрлі тәсілдерін біріктіру.
- Дербес және топтық жұмыстарды үйлестіру.
- Жеткілікті көлемде кешенді тапсырмалар қою.
- Кеңес беру мен көмектесудің барлық түрін пайдалану.
- Шығармашылық топтың барлық мүшесіне берілетін тақырыпты бір проблематика және өзара жауапкершілік төңірегіне топтау.
- Бірнеше нұсқада орындалатын тапсырмаларды пайдалану.
- Шығармашылық идеяларды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін шығармашылық және практикалық тапсырмаларды үйлесімді қолдану.
- Тапсырманы орындауда және нәтижені тіркеуде әр түрлі жұмбақтау тілдерін (кодовые языки) пайдалану.
- Жағдаятты біртіндеп күрделендіре отырып, тапсырма шарттарын алмастырып отыру.
- Шығармашылық тапсырмаларды шешу тәсілдерін оқушылардың дербес құрастыруына талдау жасату және ұйымдастыру.
- Берілген жағдайға сәйкес теорияны, шығармашылық тапсырманы дербес құрастыру.
- Қарама-қайшылықтарға талдау жасату.
- Өзіне және өзгеге сұрақ қойғызу.
- Шығармаылық қызметті әрекет ету тәсіліне біртіндеп интеграциялау арқылы кезеңімен қалыптастыру.
- Тапсырманы қайшылықты формада беру.
- Оқу материалын арнайы құрастыру арқылы дарынды баланың меңгеруін ғана емес, қабілеттерін жылдам дамытуды ескеру.
- Жаңа ассоциациялар жасау.
- Салыстыру , гипербола, метафора қолдану.
- Қиялына қозғау салу.
- Қабылданатын ақпаратты меңгертуді ұйымдастыру стратегияларын дайындау.
- Олардың арасындағы байланысты анықтау.
- Ағымдағы, түзетуге арналған бақылау түрлерін қолдану.
- Дербес және топтық жұмысты үйлестіре білу.
- Кешенді сезіну мен қиялдауға арналған ақпараттар ұсыну.
- Дифференциация негізінде мазмұнды модернизациялау.
- Қабылдауды жақсарту үшін сыни сәттерді жиі пайдалану.
- Оқушылардың қажеттілігін қамтамасыз ету.
- Жаңа материалды өтілген материалмен байланыстыру.
- Ойша қайталауды ұйымдастыру.
- Материалды басқаша сөздік немесе белгілік формаға айналдыру.
- Оқылатын пәндер бойынша мазмұнды түрлендіріп беру.
- Шығармашылық орта құру.
- Сәйкес деңгейдегі әр түрлі типті мектептерде оқыту.
- Сабақтағы жұмысты әр түрлі сыныптан тыс жұмыспен үйлестіру.
- Оқытуды жеделдету.
- Мектеп бағдарламасын кеңейту.
- Жоғары танымдық деңгейді қажет ететін тапсырмаларды пайдалану.
- Әр түрлі тапсырмаларды орындауға кететін уақытты есептеу.
- Алдын ала немесе қарқынды оқыту.
- Қызығушылығына қарай оқушыларды топтастыру.
- Проблемалық оқытудың әр түрін пайдалану.
- Таңдау еркіндігін беру.
- Сюжеттік-рольдік ойындарды пайдалану.
- Оқытудың бейімдік жүйесін пайдалану.
- Дербес жұмыс тәсілін, өзін-өзі бақылауды, зерттеушілік қызмет тәсілдерін үйрету.
- Ұйымдастыру біліктілігін қалыптастыру.
- Оқыту шарттарын дифференциялау.