Мектеп кітапханасын пайдалану ережелері
1. Жалпы ережелер
1.Кітапхананыпайдалануқағидалары- оқырманныңкітапханаменарақатынасынреттейтінқұжатжәнеоқырмандарғақызметкөрсетудіұйымдастырудың, қорлардыпайдаланудыңжалпытәртібінкітапханаменоқырмандардыңқұқықтарыменміндеттерінбелгілейді.
Қызметкөрсетудіңжекетәртібіментехнологиясыннақтыжайлардыескереотырыпәркітапханаөздерібелгілепреттейді.
2.Кітапханаоқырмандарғауақытшапайдалануғакітаптар, кітапханадабарбасқадабаспашығармаларыменматериалдарберудіұйымдастырады.
З.Кітапханамүмкіндіктерінескереотырыпоқушыларменқызметкерлердің, сондай-ақата-аналарменжақынмөлтекаудантүрғындарыныңдакітапхананыпайдалануқұқығыбар.
4.Кітапхананыпайдаланутегін.
5.Үйгеәдебиетабонементтеберіледі. Кітапхананыңоқузалындапайдалануғаарналғанәдебиетүйгеберілмейді.
6.Кітапханадакомпьютержәнебасқатехникалыққұрал-жабдықтарбарболғанжағдайда, оқушыларменмүғалімдергедербесжұмысжасауыүшінкомпьютердіңбағдарламалыққоры, компакт-дискілер/СД/, белгіліэлектрондыққор, бейнежазбалар, слайдтар, магнитофондықжазбалар, диафильмдер, кодопозитивтерберіледі.
7.Шежірелер(энциклопедия), анықтамалықтар, ағымдағымерзімдібаспасөзбасылымдары, КАарқылыалынғанәдебиеттержәнедәстүрдентысэлектрондықақпараттаратушықұжаттартекоқузалындажұмысістеуүшінберіледі.
8.Кітапханақорындабаркітап, газет-журналдар, басқадабаспашығармаларыжөнеслайдтар, бейнежазбалар, магнитофондықжазбалар, СД, белгіліэлектрондыққорлардыңоқырмандарғаберілуіесебіұйымдастырылады.
9.Кітапханағаоқырмаңдаржазутәртібібылайшажүргізіледі:
оқушылар- сыныптізімінесәйкес, қызметкерлер- толқұжатбойынша.
10.Кітапханағажазылардаоқырмандаркітапхананыпайдалануқағидаларыментанысуытиіс.
11.Әроқырманғабесжылбойыпайдалануғаарналғаноқырманформуляры, кітапханадакомпьютербарболғанжағдайда– электрондықоқырманформулярытолтырылады.
12.Электрондықоқырманформулярыменкітапформулярыоқырманғабаспатуындыларыныңберілгеніменолардыкітапханақызметкерініңқабылдағанфактісіменкүнінрастайтынқұжатгарболыптабылады.
13.Басылымдардыжоғалтқанынемесебайқаусыздабүлдіргеніүшінжауаптыоқырмандаролардысондайнемесекітапханақүніменмазмұныбірдейдептанығанбасылымдарменалмастыруға, алалмастырумүмкінболмағанжағдайда- олардыңшынайынарықтыққұнынөтеугеміндетті. Кәмелеткетолмағаноқырмандардыңқорданбаспатуындыларынжоғалтқанынемесеоғанорнытолмасзиянкелтіргеніүшінолардыңата-аналары, олардыңорнындағыадамдаржауапбереді.
14.Жылсайыноқужылыныңбасында(қыркүйекте) кітапханаөзоқырмандарыныңатынажазылғанәдебиеттердіңбарлығынміндеттітүрдекөрсетіп, олардықайтатіркейді.
15.Оқырмандар(бастауышсыныпоқушыларынанбасқасы) абонементтеалғанбасылымдардыңәрбірданасыүшіноқырмандарнемесекітапформулярынақолқояды.
16.ОқушыларҚазақстанРеспубликасыҮкіметінің2000 жылғы3 ақпанындағы№157 қаулысыменбекітілгенБілімұйымдарыныңбілімалушыларыментәрбиеленушілеріноқулықтарыменқамтамасызетудіңтәртібітуралыережесінесәйкесоқулықтарменқамтамасызетіледі.
17.Үйгеберілгенәдебиеттердіпайдаланумерзіміменабонементтенберілгенбасылымдарсанышектеліп, сапалытүрдебелгіленеді:
Мұғалімдер үшін:
Ø оқуәдебиеті-тиістіпәндіоқытумерзіміне(оқужылыныңбасындаміндеттітүрдеқайтатіркелеотырып) беріледі;
Ø әдістемеәдебиеті- 1 аймерзімге, даналарсаныжеткіліктіжағдайдатиістіпәндіоқытумерзіміне(міндеттітүрдеқайтатіркелеотырып) беріледі;
Оқушылар үшін:
Ø бағдарламалықәдебиет-оқушылардыоқытудыңбарлықкезеңінеберіледі;
Ø бағдарламабойыншасабақтардаоқылатыншығармалароқытубағдарламасынасәйкесмерзімгеберіледі;
Ø сыныптантысоқуүшін- 10 күнгеберіледі;
Ø мерзімдібасылымдар2 атаусанымен10 күнгеберіледі.
Бірмезгілдеберілгенданаларсаны(оқулықтардысанамағанда) 5 данаданаспауытиіс.
18.Пайдаланумерзіміматериалғабасқаоқырмандартарапынансұранысжоқболсаұзартылуынемесематериалбірданаданемесекөпсұралатынболсақысқартылуымүмкін.
19.Кітаптардықайтарғанкездекітапформулярындағыоқырмандарқолыкітапханашыныңқолыменөшіріледі.
20.Баспатуындыларынпайдаланумерзімібіткесін10 күнненкейінкітапханашыоныонкүндікмерзімішіндеқайтаруыкеректігітуралыескертужасайды. Егербаспатуындыларыбұлмерзімдекітапханағақайтарылмаса, кітапханашыокушыныңата-анасынанемесеекіаймерзімдемазмұныменқұныбірдейбасылымменалмастырутуралыхат-талапжібереді. ТалаптақайтарылмағаннемесеауыстырумүмкінболмағанжағдайдаоқырманнанбұлбаспатуындыларыныңқұныҚазақстанРеспубликасыныңзаңнамасындабелгіленгентәртіппенөндіріліпалынатынтуралыескертіледі.
2. Оқырмандардың құқықтары мен міндеттері
21. Мектепкітапханасыныңоқырмандары(оқушылар, педагогтер, қызметкерлер) мынағанқұқылы:
Ø кітапханакөрсететінкітапхана-ақпаратқызметінтегінпайдалануға;
Ø абонементтенкітаптарменбасқадаақпараткөздерінуақытшапайдалануғаалуға;
Ø кітапханақорыныңқұрамытуралытолықақпараталуға;
Ø кітаптарменбасқадаақпараткөздерініздеументаңдаудакеңесшілікқызметалуға;
Ø кітапханақорындажоққажеттіғылымиәдебиеттердікітапханааралықабонемент(КА) арқылыалуға(текоқушылар);
Ø кітапханалық-библиографиялық, ақпараттықбілімалуға, ақпараттықдәстүрдіжәнеэлектрондытаратқыштардыигеружәнепайдаланабілуге;
Ø кітапханаөткізетіншараларғақатысуға;
Ø кітапхана кеңесіне сайлауға және сайлануға, кітапханаға нақты көмек көрсетуге;
Ø қосымша ақылы қызметтерді (қосымша қызметтер тізбесі мен құнын әр кітапхана жеке белгілейді және мектеп директоры бекітеді) пайдалануға.
22. Оқырмандар мынаған міндетті:
Ø әр оқу жылының басында оқырмандар қайта тіркелуге;
Ø кітапхананы пайдалану қағидаларын (мектеп кітапханасын пайдалану қағидаларының 3-22 тармақшасына сәйкес) сақтауға;
Ø кітапханадан алған басылымдарын белгіленген мерзімде қайтаруға; кітапхана қорынан алынған баспа шығармаларына, ақпарат тарату құралдарына, техникалық құрал-жабдықтарға ұқыптылықпен қарауға;
Ø кітапханада тыныштық пен тәртіп сақтауға, бөлмеге үлкен портфелдер мен сөмкелермен кірмеуге;
Ø оқырман кітапхана қорынан дәстүрден тыс ақпарат тарату құжаттарын алғанда, қызметкердің қатысуымен тексереді, ақауы болған жағдайда, белгі соғу үшін кітапхана қызметкеріне ескертеді.
23 .Оқырмандарға:
Ø кітапханадан өздері қол қоймаған кітаптарда алып шығуға;
Ø кітапхана басылымдарын бүлдіруге (оларға белгілер салу, сызу, парақтарын жырту, мұқабасын бүгу т.т.);
Ø каталогтер мен картотекалардан кәртішкелерді шығарып алуға; ашық кітап қорындағы әдебиеттердің орналасу тәртібін бүзуға;
Ø қызмет бөлмелері мен кітап қоймасына рұқсатсыз кіруге болмайды.
24.Кететін оқушыларға жеке іс қағаздары кітапхана абонементінен алған әдебиетін қайтарғаннан кейін ғана беріледі. Кететін мектеп қызметкері кітапханада өзінің кету парағына белгі қойдырады.
З. Кітапхананың құқықтары мен міндеттері
25.Кітапхананың жұмыс кестесін мектеп директоры бекітеді.
26. Кітапхана:
Ø берілген кітаптардың, баспатуындылары мен басқа да материалдардың кітапханаға қайтарылуы үшін тұрақты бақылау жүргізуге;
Ø оқырманнан бұрынберілген, пайдалану мерзімі өткен баспа туындыларын алғаннан кейін ғана кезекті беруді жүргізуге;
27. Кітапхана мынаған міндетті:
Ø оқырмандардың кітапхана қорларын тегін және ашық пайдалануы мен баспа өнімдерін уақытша пайдалануға тегін беруге;
Ø оқырмандарға қызмет көрсетудің жоғары мәдениетін қамтамасыз етуге;
Ø білімберу ақпаратында оқырман талабын басшылыққа алуға;
Ø ұсынба әңгімелер мен оқырмандардың пайдалануына каталогтер мен картотекаларды, ұсынба тізімдер мен басқа да анықтама-библиографиялық және ақпарат материалдарын беру жолымен оларға қажетті баспа туындысын таңдауға, сондай-ақ тақырыптық кітап көрмелерін, жаңа әдебиеттер көрмешолуын, ақпарат күндерін, әдеби кештер, мерекелер мен басқа да шараларды ұйымдастыруда көмек көрсетуге;
Ø өз қорларын насихаттауға, оқырмандардың кітапқа деген қызығушылығын дамытуға және ынталандыруға;
Ø компьютерлендіру мен озық технологияларды енгізе отырып, оқырмандарға кітапхана және ақпарат қызметін көрсетуді жетілдіруге;
Ø қорда бар кітаптарды, баспатуыңдылары мен басқа да материалдарды белгіленген тәртіпке сәйкес есепке алуды, сақтау мен пайдалануды жүзеге асыруға;
Ø ұлттық мәдени мұраның бір бөлігі болып табылатын өз қорының сақталуы үшін жауап беруге;
Ø кітапханада оқырмандардың жұмыс істеуі үшін қажетті жағдайлар жасау мен ұстауға;
Ø оқырмандарды демалыс уақытына қажетті әдебиетпен қамтамасыз етуге;
Ø жұмысқа оқырмандарды қатыстыра отырып, баспа туындыларын шағын жөндеуді (жыртылған және түсіпқалған беттерді, түптемелерді, мұқабаларды желімдеу жәнет.т.) тұрақты ұйымдастыруға;
Ø оқужылының басында оқырмандарды жылсайынғы қайта тіркеуді жүргізуге;
Ø мектеп кітапханасы туралы Ережеге сәйкес өз қызметі туралы есеп беруге.